Soybağının Reddi Davası

Soybağının reddi davası, TMK’nın Aile Hukuku kitabının hısımlık başlıklı 2. kısmı olan soybağının kurulması bölümünde düzenlenmiştir. Soybağının reddine ilişkin hükümler TMK’nın 286. ve 291. maddeleri arasında yer almaktadır.

Soybağının Reddi Nedir?

Soybağının reddi; baba ile çocuk arasında geçerli olan babalık karinesinin, dava yoluyla çürütülerek, ortadan kaldırılması anlamına gelmektedir. Soybağının düzeltilmesi için soybağının reddi davası açılması zorunluluk teşkil etmektedir.

Soybağının Reddi Davasını Kimler Açabilir?

Soybağının reddi davası kimler açabilir sorusu kanunda cevaplanmıştır. Bu davayı açabilecek kişiler TMK hükümlerince sınırlı olarak sayılmıştır. Buna göre;

Babanın soybağının reddi davası açması ile babalık karinesi çürütebilir.
Çocuğun soybağının reddi davası açması da kanunlarca mümkün kılınmıştır.
Henüz ergin olmayan çocuk için atanacak kayyım da bu davayı açabilmektedir.
Son olarak kocanın akıl sağlığını kaybetmesi, ölmesi veya gaipliğine karar verilmesi durumu mevcut olabilir. Burada kocanın altsoyuna, annesi ve babasına veya baba olduğunu iddia eden kişiye soybağı reddi davası açma hakkı tanınmıştır.

Anne soybağının reddi davasını açabilir mi sorusunun cevabı olumsuzdur. Babalık davasının aksine soybağının reddi davasını açmaya annenin hakkı olmadığı kabul edilmektedir.

Soybağının Reddi Davası Açma Süresi

Dava açmaya hakkı olan kişiler 1 yıllık süre içerisinde bu davayı açmak zorundadırlar. Bu süre şahsın baba olmadığını veya annenin hamile kaldığı sırada başka bir erkekle cinsel ilişki yaşadığını öğrendikten sonra başlar. Ellerinde olmayan nedenlerden dolayı babalıktan red davası açılamamış olunabilir. Bu halde bir yıllık süre sebebin ortadan kalktığı anda işlemeye başlayacaktır.

Bu 1 yıl soybağının reddi davası zamanaşımı süresi değil hak düşürücü süredir. Yani hakim bu süreyi re’sen gözetecek tarafların iddia etmesine gerek olmayacaktır.

Soybağının Reddi Davasından Sonra Ne Olur?

Soybağının reddi davası sonrasında baba ile nesep sonlanacaktır. Yani çocuğun babası olarak gözüken kişi ile arasındaki soybağı ilişkisi ortadan kalkacaktır. Kararın kesinleşmesi ile çocuk baba yönünden nesepsiz hale gelmektedir. Lakin çocuğun annesi ile arasındaki soybağı ilişkisi devam etmektedir. Zira bu bir aile red davası değildir.

Ayrıca ret kararı geçmişe etkili sonuç doğurmaktadır. Böylece çocuğun doğumundan itibaren kocanın çocuk için yaptığı her türlü masraf ve giderler geri istenebilecektir. Çocuğa yapılan bakım masrafları, anne ve gerçek babadan talep edilecektir. Burada sebepsiz zenginleşme veya vekaletsiz iş görme hükümlerine göre hareket edilecektir.

Soybağının Tespiti Davası Kime Karşı Açılır?

Soybağının tespiti davasında davalının kim olacağı davacının kim olduğuna göre değişiklik göstermektedir.

Şöyle ki;

Soybağının reddi davasını koca açmışsa, davalı tarafta anne ve çocuk birlikte gösterilmek zorundadır.
Kocanın altsoyu, annesi veya babası açmışsa davalı olarak anne ve çocuk gösterilecektir.
Çocuk açmışsa, davalı tarafta anne ve koca mecburi dava arkadaşı olacaktır.
Baba olduğunu iddia eden kişi açmışsa, davalı anne çocuk ve koca olacaktır.